Gospodarka

Saparmurat Niyazov, znany również jako Turkmenbasha (ojciec Turkmenów) – groteskowy dyktator Turkmenistanu zmarł w czwartek w wieku 66 lat. Władca rywalizował z Kim Dzong Ilem o tytuł najbardziej kuriozalnego dyktatora świata. Kazał palić książki w bibliotekach i wybrał się na dożywotniego władcę Turkmenów.

Turkmenistan jest ważnym elementem w grze Rosji i Stanów Zjednoczonych o bogate złoża ropy i gazu znajdujące się na terytorium byłej republiki radzieckiej. Plany przeprowadzenia ropociągu z Turkmenistanu przez Afganistan do portów Pakistanu odegrały znaczną rolę w planowaniu akcji militarnej na Afganistan, na długo przed 11 września. Po śmierci satrapy walka o kontrolę nad Turkmenistanem nasili się.

Główny Inspektor Pracy przedstawił we wtorek dane z kontroli super i hipermarketów. Najczęściej występują takie przypadki łamania praw pracowniczych jak: nieprawidłowe ewidencjonowanie czasu pracy, nieudzielanie urlopów i niewypłacanie wynagrodzenia za godziny nadliczbowe.

- Okres przedświąteczny to dla pracowników handlu okres najbardziej wytężonej pracy. To także okres, w którym inspektorzy od lat stwierdzają liczne naruszenia prawa pracy, zwłaszcza w zakresie czasu i przepisów bhp. - powiedział zastępca GIP ds. nadzoru Roman Giedrojć.

Rząd zaczyna realizować program państwa socjalnego – od wprowadzenia opłat za leczenie. Minister zdrowia zaproponował, że pacjenci chcący lepszej opieki medycznej będą musieli płacić większa składkę ubezpieczeniową – o 32 zł. Dziś usługi mające zostać objęte koniecznością dodatkowej opłaty, czyli dodatkowe zabiegi, materiały lecznicze pomagające w szybszym dojściu do zdrowia, są bezpłatne.

Nie jestem entuzjastą różnicowania pacjentów na biedniejszych i bogatszych powiedział dla Nowin dr nauk med. Leszek Czerwiński, dyrektor Szpitala Miejskiego w Rzeszowie.

Pielęgniarki rozpoczynając karierę zawodową dostają około 700 złoty na rękę.

Dla Nowin pani Teresą Kuziarą, przewodnicząca Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych w Rzeszowie powiedziała Wyjazdy to jeden z naszych największych problemów. Odpowiedzialność za to ciąży głównie na rządzie. Jeśli nie zareaguje, za kilka lat będzie potrzebował kilku tysięcy pielęgniarek. Aby zahamować masowe wyjazdy i odchodzenie od zawodu trzeba zapewnić nam godne warunki życia. Nasze pensje muszą być wyższe. Inaczej młode kobiety nie będą kształcić się w tym kierunku.

Pragnienie godnego życia jest jedną z najczęstszych powodów emigracji. Rząd woli jednak lekcje patriotyzmu i ignorowanie problemu, na co może sobie pozwolić dzięki przynależności do UE i w konsekwencji brakowi granic dla taniej siły roboczej jak też wykształconych specjalistów. Luki może zapewnią imigranci ze Wschodu albo więźniowie.

Drożeje wszystko – pensje zaś wzrastają jedynie politykom. Na przykład słudzy narodu – samorządowcy będą musieli zaciskać pasa by im brzuch się nie wylewał:

W nowej kadencji samorządu prawdziwym krezusem jest Piotr Czubiński (PO), burmistrz Kraśnika. Jego pensja będzie o 2,2 tys. zł wyższa niż poprzednia jak donosi Dziennik Wschodni.

Podobną podwyżkę dostał na rozpoczęcie kadencji starosta biłgorajski Marek Onyszkiewicz (PiS). Weźmie 10219 zł brutto pensji, chociaż jego poprzednik miał nieco ponad 8 tys. zł. wymienia dalej gazeta. Burmistrz Łukowa ma 500 zł podwyżki a wójt gminy Kamień Roman Kandziora - 350 zł.

Społeczeństwu pozostają strajki albo emigracja.

Jak szacuje "Gazeta Prawna", najbardziej mogą zdrożeć mieszkania. W niektórych miastach Polski nawet o 20%.

Poza tym w przyszłym roku wzrosną ceny energii i paliw, a więc tym samym zdrożeje żywność. Najbardziej mogą wzrosnąć ceny pieczywa i mleka. Mleko może zdrożeć o kilkanaście proc., a cena zbóż i pieczywa o 10%. Niższe plony w 2006 r. wpłyną na możliwe wzrosty cen na rynku warzyw i owoców. Warzywa mogą podrożeć o 15%, a cukier o 5%.

W piątek Sejm znowelizował ustawę o ochronie praw lokatorów. Zgodnie z tą nowelizacją właściciel budynku wyliczając czynsz będzie mógł uwzględnić w nim swój zysk, a czynsz będzie można podnosić do dowolnej wysokości.

Dotyczy ona m.in. mieszkań: komunalnych, w prywatnych kamienicach, spółdzielni mieszkaniowych, Skarbu Państwa będących w zarządzie starostw.

Teoretycznie czynsz po podwyżce nie powinien przekroczyć w skali roku 3 proc. wartości odtworzeniowej lokalu lub wskaźnik inflacji zdanego roku. Wskaźnik ustala co pół roku wojewoda, osobno dla województwa i osobno dla miast wojewódzkich. Obecnie te 3 proc. to średnio 6-7 zł za mkw. lokalu.

Od nowego roku o 9,9 proc. wzrosną hurtowe ceny gazu poinformował Urząd Regulacji Energetyki (URE). Dla przeciętnego odbiorcy płatności w skali roku zwiększą się o 10 zł - dla osób wykorzystujących gaz do przygotowywania posiłków; o 40 zł - dla osób wykorzystujących gaz do przygotowywania posiłków i podgrzewania wody; oraz o 160 zł dla osób wykorzystujących gaz do przygotowywania posiłków, podgrzewania wody i ogrzewania mieszkań.

Zyta Gilowska zawiadomiła Komisję Europejską o planach podwyższenia stawek VAT na wszystkie usługi gastronomiczne, artykuły rolne i żywność - z 3 do 7 procent. Nie wiadomo, kiedy wejdą w życie - może to nastąpić już w przyszłym roku, a najpóźniej od 1 stycznia 2009 r. Pieniądze z planowanych podwyżek VAT, które dotkną wszystkich bez wyjątku, powinny zrekompensować koszty obiecanej obniżki stawek PIT. Od pierwszego stycznia 2009 roku mają obowiązywać stawki 18 i 32 proc. - a to znaczy, że ludzie, którzy teraz płacą 19% zapłacą 1% mniej, ludzie, którzy płacą 30% będą płacić więcej, ale bogaci, którzy teraz płacą 40%, zapłacą tylko 32%.

10 grudnia zacznie obowiązywać nowy rozkład kolejowych połączeń lokalnych. Znajduje się w nim ok. 2,7 tys. pociągów. Dwieście z nich może zniknąć z rozkładów.

Z danych statystycznych spółki PKP Przewozy Regionalne wynika, że w rozkładzie jazdy 2002/2003 kursowały 362 pociągi o zasiągu międzywojewódzkim i 3717 regionalnych W obecnie obowiązującym rozkładzie jazdy 2003/2004 jest ich odpowiednio 348 i 3213. Ogólna liczba pociągów PKP PR w latach 2002/2003 wynosiła 4079, obecnie jest ich 3561, czyli około 500 mniej.

Najwięcej zamkniętych linii znajduje się w województwach podlaskim, warmińsko-mazurskim, zachodniopomorskim i dolnośląskim.

Zaledwie dwa procent dorosłych mieszkańców Ziemi w sumie posiada tyle, co ponad połowa wszystkich gospodarstw domowych. Bogactwo jest skoncentrowane w krajach Ameryki Północnej i Europy oraz w Japonii i Australii – tam znajduje się łącznie ok. 90 proc. dóbr materialnych ludzkości! Najgorsze, że przepaść pomiędzy najbogatszymi a najbiedniejszymi krajami powiększa się, powodując głód, konflikty zbrojne, terroryzm.

Według CIA World Factbook, „na dnie” znajduje się 18 krajów Afryki i dwa Azji (Wschodni Timor i Afganistan), gdzie PKB na głowę mieszkańca wynosi 500 - 900 dolarów. Z kolei wśród 20 najbogatszych państw znajduje się 16 europejskich, dwa północnoamerykańskie oraz Australia i Japonia; wszędzie tam PKB na mieszkańca wynosi 26.800 - 55.100 dolarów. 3 mld ludzi żyje za mniej niż 2 dolary dziennie, w tym 1,3 mld za mniej niż dolara. Do 2050 r. liczba takich osób ma się podwoić.

VW podjął decyzję, że produkcja Golfa w Brukseli zostaje przeniesiona do Mosel i Wolfsburga. W efekcie 4 tys. miejsc pracy w Brukseli jest zagrożonych likwidacją (z 5600 istniejących). Co więcej podobny los może spotkać, 1000 miejsc pracy w VW Pamplona (Hiszpania) i VW Palmela (Portugalia).

W odpowiedzi pracownicy Volkswagena spontanicznie podjęli strajk. Inicjatywa Pracownicza solidaryzując się z walką pracowników brukselskiego VW zorganizowała 6 grudnia akcję ulotkową pod poznańskimi zakładami. Rozdano ponad 2000 ulotek nt. sytuacji w Brukseli.

W przeciągu trzech lat ma zostać zlikwidowany zakład Kuźni Polskiej w Ustroniu, a cała produkcja ma zostać przeniesiona do Skoczowa – następuje tak zwana konsolidacja firmy. W związku z tym szykować się będą zwolnienia. Oficjalnie co piąty pracownik ma wylecieć z roboty. Według związkowców znacznie więcej.

Już teraz zwalniają, mówią pracownicy i związkowcy. Wiele osób straciło pracę za błahe przewinienia. Na przykład jak podaje Dziennik Zachodni: Jeden z pracowników przyciął sobie palce. Zdaniem pracodawcy, było to nieostrożne podejście do roboty, którego konsekwencją było zwolnienie.

Związkowcy zapowiadają demonstracje w obronie miejsc pracy.

Rząd opowiedział się za pełną prywatyzacją Stoczni Szczecińskiej Nova oraz części Stoczni Gdynia, która należy do Skarbu Państwa. Nad tym czuwać ma Paweł Poncyliusz. Państwo czeka tylko na inwestorów.

Czeka też na decyzje Komisji Europejskiej w sprawie dotychczasowego wsparcia finansowego dla stoczni. Jeśli Unia Europejska nie uzna tej pomocy, trzeba będzie zwrócić zainwestowane pieniądze, a to oznacza całkowity upadek stoczni.

Jak się okazało w środę, producenci nowego samolotu Airbus A350, którego seryjna produkcja opóźni się przynajmniej do roku 2013, będą korzystać z państwowych dotacji. Koszt prac badawczych nad samolotem, to 10 miliardów Euro. Nie wiadomo jeszcze w jakiej części zwiększone koszty zostaną pokryte przez grupowe zwolnienia i przenoszenie produkcji do tańszych lokalizacji, oraz przeniesienie kosztów na dostawców, a w jakiej przez dotacje z kasy Unijnej.

Aby wyprzedzić krytykę ze strony Boeinga, Airbus oskarżył amerykańskiego producenta o korzystanie z ukrytych dotacji w postaci kontraktów zbrojeniowych rządu USA i ulg podatkowych lokalnych władz w Seattle.

O tym, jak władze ułatwiają pompowanie publicznych pieniędzy do prywatnych koncernów pod pretekstem rozbudowy gospodarczej pisaliśmy w artykule Inwestycje w infrastrukturę - jak władza kradnie w biały dzień.

W Lublinie szykuje się protest pracowników kolei. Jak podaje Dziennik Wschodni przyczyną protestu jest planowana likwidacja 17 kursów pociągów lokalnych. W ślad za tym mają pójść zwolnienia.

Boimy się o miejsca pracy. Do zwolnienia mogą pójść maszyniści, drużyny konduktorskie, warsztatowcy – powiedział Piotr Grodzicki z komitetu strajkowego w lubelskim węźle PKP.