Dodaj nową odpowiedź

Prawa Zwierzat
Status

Zwierzeta zjadane przez ludzi, uzywane w celach naukowych, zabijanepodczas polowan i wykorzystywane na wiele innych sposobow - maja prawo dowlasnego zycia, ktore nie moze byc uzaleznione od ich przydatnosci dlanas. Zwierzeta nie tylko istnieja na swiecie, sa takze tego istnieniaswiadome i to co sie z ich zyciem dzieje nie jest dla nich bez znaczenia. W tych fundamentalnych aspektach zycia, zwierzeta powinny miec takie sameprawa jak ludzie. Zycie zwierzat zawiera roznorodnosc biologicznych,indywidualnych i spolecznych potrzeb. Zaspokojenie ich jest zrodlemprzyjemnosci, niezaspokojenie zrodlem bolu i cierpienia. Wynika stadwniosek, ze etyka naszego postepowania ze zwierzetami musi sie opierac natych samych podstawowych moralnych zasadach, na ktorych oparta jest etykastosunkow miedzyludzkich. Etyka ludzka, w swoim najglebszym znaczeniujest na przekonaniu o obiektywnej wartosci jednostki. Moralna wartoscjednostki ludzkiej nie moze byc mierzona stopniem jej przydatnosci dopozostalych czlonkow ludzkiej spolecznosci. Traktowanie jednostkiludzkiej w sposob nie uznajacy jej obiektywnej wartosci jest lamaniempodstawowego prawa czlowieka: prawa kazdej osoby do bycia traktownym zszacunkiem. Filozofia praw zwierzat zada respektowania praw logiki. Zkazdego argumentu przekonujacego na rzecz istnienia obiektywnej wartosciistot ludzkich wynika, ze inne istoty maja ta sama obiektywna wartosc.Kazdy argument, dowodzacy istnienia w obrebie spolecznosci ludzkich prawdo bycia traktowanym z szacunkiem przekonuje, ze zwierzeta maja to samoprawo i co wiecej maja je w rownym stopniu. A zatem prada jest, zekobiety nie istnieja po to, by sluzyc mezczyznom, czarni, by sluzycbialym, biedni bogatym, slabi silnym.Filozofia praw zwierzat nie tylko akceptuje te prawdy, ale takze jeuzasadnia. Przedstawia niezalezna wartosc i prawa innych czujacych istot,filozofia praw zwierzat daje naukowo uzasadnione i moralnie bezstronnepodstawy do odrzucania tezy, ze zwierzata zyja po to, by nam sluzyc.Gdy ta prawda zoatanie uznana, latwo bedzie zrozumiec, dlaczego filozofiapraw zwierzat jest bezkompromisowa w swoim stosunku do kazdejniesprawiedliwosci popelnianej na zwierzetach.Na przyklad - dla zwierzat uzywanych w eksperymentach naukowychsprawiedliwosc zada nie wiekszych czy czystszych klatek, ale klatekpustych.
Nie zada humanitarnego przemyslu hodowlanego, ale zupelnego zaprzestaniahandlu cialem matrwych zwierzat. Filozofia praw zwierzat nie zadahumanitarnych polowan, ale zada calkowitego zaprzestania tychbarbarzynskich praktyk. Bo kiedy niesprawiedliwosc jest absolutna, nalezyprzeciwstawic sie jej absolutnie. Sprawiedliwosc nie zadala"zreformowanego" niewolnictwa, "zreformowanej" pracy dzieci,"zreformowanej" uleglosci kobiet. We wszystkich tych przypadkach jedynamoralna odpowiedzia bylo zniesienie dyskryminujacego prawa. Po prostureformowanie niesprawiedliwosci jest jej przedluzeniem.
Filozofia praw zwierzat zada takich samych rozwiazan, zniesieniadyskryminujacego prawa w odniesieniu do eksploatacji zwierzat. Tu nieelementy niesprawiedliwego wykorzystywania musza byc zmienione. Topwlasnie niesprawiedliwe wykorzystywanie jako takie musi zostac zakonczone:na farmie, w laboratorium, cyrku, czy wsrod dziko zyjacych zwierzat. Filozofia praw zwierzat nie zada nic wiecej, ale tez niczym mniej nie bedzie usatysfakcjonowana.

Filozofia praw zwierzat jest racjonalna

Wyjasnienie: Despotyczna dyskryminacja jest nieracjonalna, a dyskryminacjawymierzona w zwierzeta, nie bedace ludzmi, jest despotyczna. Jest zlemtraktowanie slabszych istot ludzkich, szczegolnie tych o mniejszejinteligencji, jako "narzedzi", "towarow" lub "modeli". Tak wiec nie mozebyc slusznym traktowanie innych istot (zwierzat) tak, jak gdyby byly"narzedziami" czy "towarami", skoro ich psychologia jest przynajmniej takbogata, jak psychologia tych slabszych istot ludzkich.Myslec inaczej to myslec nieracjonalnie.

Filozofia praw zwierzat jest naukowa

Wyjasnienie: Filozofia praw zwierzat respektuje nauke jako calosc, a wszczegolnosci, biologie ewolucyjna. Ta ostatnia uczy, mowiac slowamiDarwina, ze ludzie roznia sie od innych istot "co do stopnia, nie co dorodzaju". Jest wiec jasne, ze zwierzeta uzywane w laboratoriach,przetwarzane na jedzenie, zwierzeta na ktore ludzie poluja dlaprzyjemnosci czy z checi zysku, ze te zwierzeta to nasi psychologicznikrewni.To nie jest fantazja, to fakt udowodniony przez nauke.

Filozofia praw zwierzat jest bezstronna

Wyjasnienie: Rasisci to ludzie uznajacy, ze czlonkowie ich rasy sawazniejsi od czlownkow innych ras, tylko dlatego, ze naleza do tej"lepszej" czesci ludzkosci. Zwolennicy dyskryminacji plciowej uznajawyzszosc swojej plci tylko dlatego, ze ich plec jest "lepsza" od drugiej. /Ten blad to tzw. "sexizm"-przp. tlum./Zarowno rasizm jak i sexizm sa przykladami fanatyzmu. Nie ma "lepszej" czy"gorszej" rasy lub plci. Roznice pomiedzy rasami lub plciami to roznicebiologiczne, a nie moralne. To samo odnosi sie do gatunkowizmu, pogladugloszacego, ze czlonkowie gatunku Homo Sapiens sa wazniejsi od czlonkowinnych gatunkow tylko dlatego, ze naleza do swojego, "wazniejszego"gatunku. Jednakze nie ma zadnego "wazniejszego" gatunku. Inne myslenieprowadzi do uprzedzenia w nie mniejszym stopniu niz rasisci czy zwolennicydyskryminacji plci.

Gdzie ustanowicie granice? Jezeli ssaki naczelne i gryzonie maja prawa,tak wiec slimaki i ameby maja je rowniez, co jest absurdem.

Odpowiedz: Czesto nie jest latwo dokladnie ustalic miejsca gdzieprzebiega granica. Na przyklad nie mozemy dokladnie powiedziec ile ktosmusi miec lat, by uznac go za starego lub tez jaki wysoki musi bycczlowiek, by zostal uznany za wysokiego. Jednakze z pewnoscia o kims ktoma 88 lat mozemy powiedziec, ze jest stary, a o kims kto ma ponad 2 mwzrostu, ze jest wysoki.Podobnie nie mozemy dokladnie okreslic granicy podzialu swiata zwierzecegona istoty psychologiczne oraz tej psychologii pozbawione. Ale z pewnosciamozemy powiedziec (korzystajac z dowodow naukowych), ze ssaki naczelneoraz gryzonie sa istotami psychologicznymi, a slimaki i ameby nimi nie sa.Co oczywiscie nie oznacza, ze mozemy je bezmyslnie niszczyc.

Ale z pewnoscia sa zwierzeta, ktore moga doswiadczac bolu, a nie posiadajaswojej psychologicznej tozsamosci. Poniewaz te zwierzeta nie maja prawado traktowania z szacunkiem, filozofia praw zwierzat daje do zrozumienia,ze mozna je traktowac w dowolny sposob.

Odpowiedz: Jest prawda, ze niektore zwierzeta takie, jak krewetki imieczaki doswiadczaja bolu, ale nie posiadaja innych psychologicznychzdolnosci. W takim wypadku te zwierzeta nie beda posiadaly niektorychpraw naleznych istotom o wyzszych zdolnosciach psychologicznych. Nie majednak zadnego moralnego usprawiedliwienia dla powodowania czyjegokolwiekbolu. Dlatego ludzie nie powinni zjadac krewetek lub mieczakow czy tezwykorzystywac ich w inny sposob, gdy to wykorzystywanie zwiazane jest zbolem, dla ktorego nie ma zadnego, moralnego usprawiedliwienia.

Filozofia praw zwierzat jest nieegoistyczna

Wyjasnienie: Filozofia praw zwierzat domaga sie pomagania tym, ktorzy saslabi i bezbronni, niezaleznie od tego czy sa ludzmi, czy zwierzetami. Istoty te nie maja mozliwosci mowienia we wlasnym imieniu, ani tezbronienia sie, a potrzebuja obrony przed ludzka chciwoscia i brakiemserca. Filozofia ta zada takiego zaangazowania nie tylko dla wlasnegointeresu, ale dlatego, ze tak powinno sie postepowac.Akceptacja takiego sposobu dzialania wspiera rozwoj nieegoistycznegomyslenia.

Filozofia praw zwierzat jest filozofia samospelnienia

Wyjasnienie: Cala wielka tradycja etyki, i to zarowno tej swieckiej jak ireligijnej, podkresla znaczenie czterech elementow: wiedzy,sprawiedliwosci, wspolczucia i autonomii /rozumianej jako wolnoscpodejmowania decyzji - pzrep. tlum./Filozofia praw zwierzat nie jest zadnym wyjatkiem. Uczy ona, ze naszewybory powinny byc oparte na wiedzy ze powinny wyrazac wspolczucie isprawiedliwosc oraz powinny byc podejmowane z wlasnej woli.Nie jest latwo osiagnac te wszystkie cnoty, czy tez kontrolowac ludzkiesklonnosci do chciwosci i obojetnosci. Ale bez tych cnot pelnia ludzkiegozycia jest niemozliwa.Filozofia praw zwierzat domaga sie realizowania tych zasad.

Filozofia praw zwierzat jest spolecznie postepowa

Wyjasnienie: Najwazniejsza przszkoda dla rozkwitu spoleczenstwa ludzkiegojest eksploatacja innych istot. Jest to prawda w przypadku niezdrowejdiety, uporczywego wykorzystywania zwierzat w nauce i w wielu innychdziedzinach naszego zycia.Odnosi sie to takze do oswiaty i reklamy, ktore pomagaja "uodpornic"ludzka psychike na zadania bezstronnosci, wspolczucia i sprawiedliwosci.W tych wszystkich dziedzinach (i w wielu innych) poszczegolne krajepozostaja zacofane, poniewaz nie sluza prawdziwym interesom swoichobywateli.

Filozofia praw zwierzat jest madra z punktu widzenia ochrony środowiska naturalnego

Wyjasnienie: Glowne przyczyny degradacji srodowiska naturalnego,wlaczajac w to efekt cieplarny, zanieczyszczenie wody, utrate ziemi orneji gornej warstwy gleby, wszystkie te problemy mozna zaliczyc do skutkoweksloatacji zwierzat.Wszedzie istnieja te same problemy degradacji srodowiska naturalnego, odkwasnych deszczow i wrzucania toksycznych sciekow do oceanow, az dozatrucia powietrza i niszczenia naturalnych terenow zycia zwierzat. Wtakim zdegradowanym srodowisku takze zwierzeta cierpia i gina. Tak wiecdzialania majace chronic zagrozone zwierzeta sa dzialaniami chroniącymi Ziemie.

Filozofia praw zwierzat jest filozofia pokoju

Wyjasnienie: Fundamentalnym zadaniem filozofii praw zwierzat jest zadanietraktowania ludzi i zwierzat z szacunkiem. Wymaga to powstrzymania sie odkrzywdzenia innych - wlasne lub cudze korzysci nie moga usprawiedliwickrzywdy. Ta filozofia jest tez w sprzecznosci z militarna agresja. Jestona filozofia pokoju, ale domaga sie rozciagniecia idei pokoju pozagranice naszego gatunku. Kazdego dnia toczy sie wojna przeciwko milionomzwierzat. Prawdziwie popierac pokoj oznacza sprzeciwienie sie podzialomgatunkowym. Jest tylko poboznym zyczeniem przekonanie, ze mozliwe jestzapewnienie pokoju na swiecie bez ustanowienia pokojowych relacji pomiedzyludzmi i ziwrzetami.

Tom Regan
---------------------------------------------------------------------------

The CULTURE AND ANIMALS FOUNDATION

The Culture and Animal Foundation (CAF), bedac organizacja nie nastawionana zysk jest kulturalna grupa zaangazowana w popieranie wzrostuintelektualnych i artystycznych dazen zespolowych przez pozytywny stosunekdo zwierzat.Zalozona w 1985 roku przez Toma Regana CAF istnieje aby propagowac naszezrozumienie i uznanie wobec zwierzat przez zmiane ich pozycji wspoleczenstwie ludzkim. Przez historie teorii prawa i filozofie CAF badarelacje istniejace miedzy ludzmi i zwierzetami. Poprzez sztuke -malarstwo, muzyke, taniec, rzezbe - CAF swietuje nasza jednosc zezwierzetami. Poprzez docenianie i rozumienie pokrewienstwa ze zwierzetamiCAF wierzy, ze ludzie zobacza i zrozumieja czesc siebie. Wizja CAF tostworzenie Centrum dla Kultury i Zwierzat - ustronia obejmujacego rezerwatzwierzecy, farme, rezerwat lesny, pracownie dla artystow i centrumkonferencyjne.

CAF wspiera takze 3 programy: Program Badawczy w ramach ktoregosubsydiowane sa badania nad zyciem i praca tych tworczych jednostek, ktorewyrazily swoj pozytywny stosunek do zwierzat.Program Tworczosci wspierajacy prace artystow i myslicieli, ktorzywyrazaja pozytywny stosunek do zwierzat.Program Artystyczny wspierajacy publiczne przedstawieniam i wystawyobejmujace efekty dzialan Programu Badawczego i Programu Tworczosci.

Wydawnictwo Klubu "GAJA"
Wilkowice 43-365
ul. Wyzwolenia 119

------------------------------------------------------
Fair Use Notice: This not-for-profit, educational use
on the Web constitutes a fair use of the copyrighted
material in compliance with Title 17 U.S.C. section
107. If you wish to use this copyrighted material for
purposes of your own that go beyond fair use, you must
obtain permission from the copyright owner.