Dodaj nową odpowiedź

"Problem, który się tu roztrząsa jest ciekawy z paru różnych przyczyn, ale przede wszystkim z punktu widzenia procesów historycznych. Jeśli założymy, że klasy posiadające idą na ustępstwa wobec wyzyskiwanych tylko w sytuacji, kiedy są do tego zmuszone lub kiedy mają w tym jakiś cel, to aktualnie wyczerpały się powody, dla których stworzone zostały podstawy nowoczesnego społeczeństwa. Przeniesienie produkcji przemysłowej do krajów rozwijających się oraz (bardzo ważne) brak wojen wymuszający rezygnację z masowej armii czy wręcz anulowanie poboru sprawia, że powszechna edukacja czy służba zdrowotna tracą rację bytu"

Pełna zgoda. Społeczeństwa zachodnie właśnie zaczynają się kapować że co tu nie gra i umowa społeczna , która stała u podstaw powstania państwa dobrobytu ("my wam damy trochę z tortu , a wy nie zrobicie nam rewolucji") właśnie została jednogłośnie wymówiona. Narazie reagują frustracją i wściekłością. Zobaczymy co dalej. Myślę że kluczowe są tu dwa elementy:

1. To czy ludzie na zachodzie wychowani w dobrobycie zrozumieją , że trzeba postawić sobie trochę bardziej ambitne plany niż dotychczasowe wygodne życie na kredyt w ramach kapitalizmu. Póki co zdecydowana większość z nich walczy o powrót do statusu sprzed nadejścia neoliberalizmu, a więc o kapitalizm "z ludzką twarzą".

2. To co się będzie działo w "fabryce świata" czyli na dalekim wschodzie. Jak wskazują różne opracowania dotychczas potulni i zdyscyplinowani robotnicy zaczynają powoli podnosić głowy i organziować związki zawodowe, dzikie strajki etc. Kapitał może wędrować , ale w końcu ziemia się skończy, a tam gdzie się pojawia zawsze prędzej czy póxniej rodzi się opór. Co więcej , jak zauważyła już R.Luksemburg , kapitalizm aby istnieć potrzebuje otoczenia niekapitalistycznego kosztem którego będzie się rozwijać. Co zatem się stanie gdy go zabraknie zarówno w sensie geograficznym jak i społecznym (utowarowione zostaną już wszelkie możliwe dziedziny życia)?