Dodaj nową odpowiedź

z Tobą, że marksizm wniósł bardzo wiele do ruchu robotniczego i skorzystali na tym nie tylko marksiści... Zastanówmy się co jest aktualne i oryginalne z jego filozofii. Analizę klasową społeczeństwa Marks zapożyczył od Adama Smitha, choć rozwinął ją ograniczył ją tylko do walki klas między klasą posiadającą i nie posiadającą, a zapomniał o walce pomiędzy klasą rządzącą i rządzoną (co jest szerszym pojęciem zawierającym również ekonomiczny podział). Krytykę własności zapożyczył od Proudhona, ale trzeba przyznać, że jego analiza alienacji pracy jest jak najbardziej aktualnym do dzisiaj zjawiskiem. Jednak dialektyczny rozwój historii, który jest główną istotą jego filozofii (wzięty od Hegla) słabo się ma do rzeczywistości i jest czystym myśleniem życzeniowym.

Uważam, że opieranie wzrostu ruchu na podstawach materialnych ma duże znaczenie, ale jest niewystarczające. Dochodzi coś, co jest istotą anarchizmu i jego główna ideą, a mianowicie pojęcie wolności i to dążenie człowieka do poszerzania swojej wolności na różnych płaszczyznach jest tym, czego nie można ująć w sztywne ramy ekonomiczno-historyczne. Twarda materialistyczna podstawa bez moralnych idei w postaci wolności (nie tylko z ekonomicznego punktu widzenia) zawsze będzie prowadzić do nikąd. Walka o poprawę materialnego bytu nie zawsze gwarantuje rozwój świadomości i wolności, czasem potrafi wprowadzić w życie bardzo totalitarne idee. Dlatego uważam, że ekonomia jest wtórna w stosunku do wolności, ale na tej płaszczyźnie większość konfliktów w dzisiejszych czasach się opiera.