Basiliso Serrano Valero (1908 - 1955): anarchista, antyfaszysta, partyzant
Krótka biografia hiszpańskiego anarchosyndykalisty, antyfaszysty i członka partyzantki antyfrankistowskiej – Basiliso Serrano Valero – występującego również pod przezwiskiem "El Manco La Pesquera" („Jednoręki z Pesquery”).
Basiliso Serrano Valero urodził się w środę 15 kwietnia 1908 roku w gminie La Pesquera, jako piąte dziecko Francisco Serrano i Rosario Valerio. Rodzina była biedna, zresztą jak większość rodzin w regionie, a po przedwczesnej śmierci ojca młody Basiliso szybko doznał brutalnego uświadomienia realiów życiowych hiszpańskiej klasy robotniczej. Za wczasu również wykazał się silnym i stanowczym charakterem, a także wysoką charyzmą, co stanowiło przeszkodę z wymogami kapłaństwa, do którego młody Basiliso myślał że jest przeznaczony. Rozwinął natomiast w sobie zainteresowanie poezją i literaturą, którą pochłaniał w wielkich ilościach. Zaczął interesować się literaturą radykalną, która otworzyła mu umysł na wizję i możliwości nowego świata.
W tym czasie (1931 r.) Hiszpania została republiką. Już wtedy Basiliso był członkiem anarchosyndykalistycznego związku CNT, gdzie był znany jako pokojowy rozjemca, który interweniował nawet w obronie tych, z którymi się politycznie nie zgadzał, jak np. w obronie lokalnego księdza Alfonso Bonilla. Swoje przekonania uzasadniał twierdzeniem, że każdy kto potrzebuje chleba, ma chęć i fizyczne możliwości powninien mieć sposobność do pracy wewnątrz społeczności.
Basiliso poślubił Rufinę Monteagudo Ponce w 1933 r. Wkrótce po wybuchu rewolucji w roku 1936 przyłączył się do milicji antyfaszystowskiej w której stoczył liczne walki przeciwko frankistom. Po wygranej faszystów, Basiliso powrócił do rodzinnej wioski, lecz w obawie przed faszystowskimi represjami ukrył się w pobiskich górach, gdzie wkrótce dołączyli do niego żona, siostra i siostrzeniec. W 1946 roku Basiliso przyłączył się do antyfrankistowskiej partyzantki i brał czynny udział w walce z siłami rządowymi. Przez ponad 6 lat walczył w niezliczonych potyczkach. Basiliso, zwany „Jednorękim z Pesquery”, stał się w regionie postacią legendarną, porównywaną do Robin Hooda, ze względu na najazdy na majątki posiadaczy ziemskich i olbrzymią pomoc dla chłopstwa i lokalnej biedoty.
Ze względu na wzmożony nacisk frankistowskich władz i wojska, Basiliso zdecydował się na ewakuację do Francji. Niestety 27 kwietnia 1952 roku został aresztowany w miasteczku Confrentes (Walencja) zanim zdążył opuścić Hiszpanię. Skazany na śmierć został stracony w barakach wojskowych w mieście Paterna (Walencja) dnia 10 grudnia 1955 roku. Pochowany został w Paternie w nieoznakowanym grobie, w którym jego zwłoki przebywały do 2005 roku, gdzie ekshumowane zostały przeniesione do jego rodzinnej wsi.
źródło: libcom.com
Biografia Basiliso Serrano Valero w jęz. hiszpańskim: www.elmanco.es/biografia.html