Guernica Y Luno

Wielu uważa, ze druga wojna światowa zaczęła się wcześniej, w dniu
wybuchu wojny domowej w Hiszpanii - tj. 19.07.1936r.
Nacjonalistyczne siły przez cały okres wojny były zasilane znacznymi
posiłkami m.in. od faszystowskich Włoch i nazistowskich Niemiec.

Bezwzględność i brutalność faszystów miała szczególny upust podczas
zbombardowania ludności cywilnej bezbronnego miasta Guernica.

Jaen - miasto na tyłach, które nie miało syren alarmowych ani schronów
zostaje zbombardowane przez Queipo De Llano. To preludium do tego, co
miesiąc później wydarzy się w Guernice.

Guernica - czterotysięczne miasteczko, duchowa i ideologiczna stolica
Basków, gdzie w Casa de Juntas wznosi się stary, symbolizujący
niepodległość dąb. W mieście tym oprócz siedziby rządu autonomicznego
Kraju Basków znajdowały sie też fabryki broni, szpitale polowe.
Stacjonowało w nim też wojsko (3 bataliony, nie mniej niż 2000
żołnierzy). Ponadto Guernica była ważnym węzłem komunikacyjnym .

W niedziele 24.04.1936 r. republikanie zostają ostrzeżenie przez gen.
Mola. Następnego dnia w Guernicy wstaje piękne słonce, nie
zapowiadające tragicznych wydarzeń...

Pierwsza faza nalotu zaczęła się o 16:30. Nisko na niebie pojawia się
dwusilnikowy dornier DO-17 z niemieckiego legionu "Kondor". Parę minut
później na wysokości sześciuset metrów nadlatują za nim trzy
trójsilnikowe włoskie bombowce Savoia-Marchetti 79. Razem przelatują
nad mostem w szyku liniowym, z północy na południe, pozbywając się
trzydziestu sześciu pięćdziesięciokilogramowych bomb. Nieco spóźnione
przybywają jeszcze dwa dwusilnikowe heinkle He-111, eskortowane przez
pięć "Chirri" i tez zrzucają swoje bomby.

O 18:30 na niebie pojawiają się trzy formacje sześciu trójsilnikowych
junkersów Ju-52 zapowiadające kolejna fazę nalotów. Każda maszyna
ubezpieczana przez dwanaście włoskich "Chirri". Za pierwszym przelotem
bombardierzy zrzucają 20 ton bomb o wadze 250kg. i 50kg., jak również
schowane w aluminiowych kapsułkach 1kg. bomby zapalające. Zniszczenia
w tym momencie obejmują 30% zabudowań, lecz pożar rozszerza się po
drewnianych domach, pochłaniając w sumie 70% budynków. Włoskie
samoloty biorące udział w nalocie należały do elitarnej jednostki
"Sorci Verdi" (na kadłubach miały namalowane trzy zielone myszy).

Wg dokumentów szpitalnych ginie 126 osób (rożne sprzeczne źródła
szacują więcej). Kilkaset osób zostaje rannych. Zniszczeniu uległy
głównie budynki cywilne. Notabene główne cele - most ani fabryka broni
nie ucierpiały w czasie nalotów. Symboliczne drzewo jednak
przetrwało. Ojciec Alberto Onaindia wspomina: " [samoloty]
przelatywały bardzo nisko, siekać po ścieżkach i zagajnikach ogniem
kaemów, a w przydrożnych rowach pełno było mężczyzn, kobiet i dzieci,
przylegających do ziemi [...]. Ogień trawił coraz większe położę
miasta. Zewsząd dały się słyszeć okrzyki bólu..."

Podczas procesów norymberskich w 1945r. sędzia zwrócił się do
siedzącego na lawie oskarżonych Goeringa:
- Przypomina pan sobie Guernice?
- Moment. Guernice, powiada pan? Pamiętam. Właściwie to był rodzaj
poletka doświadczalnego dla Luftwaffe.
Na zarzut o zamordowanych kobietach i dzieciach Goering odpowiada:
- To przykre, lecz nie mogliśmy działać w inny sposób. W owym czasie
tego typu doświadczenia nie można było przeprowadzić nigdzie indziej.

Goering popełnił samobójstwo, rozgryzając ampułkę z cyjankiem, gdy się
dowiedział, ze skazano go na kare śmierci jako zbrodniarza wojennego,
lecz człowiek bezpośrednio odpowiedzialny za masakrę w Guernicy (a
podczas drugiej wojny światowej również za bombardowanie Rotterdamu i
Coventry) feldmarszałek Hugo Sperlle, został uniewinniony i zmarł w
Monachium 2.04.1953r. po skomplikowanej operacji żołądka.

Ludobójstwo w Guernicy uwiecznił Pablo Picasso.
Pomimo deklarowanych przez siebie komunistycznych sympatii zada za
swoje dzieło astronomicznej sumy dwustu tysięcy franków.

Obraz na początku nie cieszy się zbyt dużym zainteresowaniem. W
Wielkiej Brytanii oglądało go zaledwie ok. 3 tysiące osób. Była to
"zasługa" księcia de Alby - frankistowskiego przedstawiciel, który
przeprowadził skuteczna kontrpropagandę.

Zobacz też: Rewolucja Hiszpańska - ziemia i wolność | Rewolucja Hiszpańska - czas milicji

Dziekuje

Salud!

Edit: Podziękowania dla Łysego za edycje.