Jak bieda pracuje na luksus

Mają po pięć, dziesięć lat, są brudne i nie chodzą do szkoły. To dzieci pracujące na egipskich plantacjach bawełny, która później trafia do najelegantszych hoteli w Europie i Stanach Zjednoczonych.
Bawełna jest chyba najpopularniejszą tkaniną na świecie i uprawia się ją w wielu krajach świata. Ale egipska bawełna jest królową bawełny: słynie ze swej jakości, jest trwalsza, delikatniejsza i elastyczniejsza od innych. Żaden szanujący się hotel w Paryżu czy na Manhattanie nie może nie mieć uszytej z niej pościeli. Z niej robi się drogą odzież. Jest synonimem luksusu.

Pot na twarzy dziecka
Tym, czego nie widać na białym prześcieradle, są warunki, w jakich bawełna w Egipcie jest wytwarzana. W Egipcie dzieci w wieku pięciu-dziesięciu lat pracują nawet po 10 godzin dziennie w pełnym słońcu czterdziestostopniowego upału. Ich praca polega na chronieniu roślin przed szkodnikami - muszą schylone lub na klęczkach sprawdzać, czy uprawy nie są niszczone przez larwy motyli. Doglądają roślin obficie traktowanych pestycydami, wiele dzieci skarży się na trudności z oddychaniem.

Są przemęczone, mimo młodego wieku ich dłonie pokryte są zrogowaciałą skórą. Szkoła jest luksusem, na który ich nie stać. Bywają bite przez swych nadzorców.

Do niedawna dzieci wykorzystywane były na plantacjach głównie dlatego, że były to biznesy rodzinne. Ale ostatnie badania pokazują, że teraz werbowaniem dzieci z rodzin najbiedniejszych zajęły się zorganizowane gangi. Podobny mechanizm działa w innych biednych rejonach świata. Np. w Indiach biedne rodziny "sprzedają" swoje dzieci w dobrej wierze do pracy. Jednak los malców jest straszny - bicie i praca ponad siły w ciężkich warunkach.

Upadające plantacje
Plantacje bawełny zaczynają podupadać. Kiedyś z hodowli można było wyżywić rodzinę. Koszta upraw jednak gwałtownie rosną. Wielu farmerów zaczęło korzystać z genetycznie modyfikowanych nasion. Nieoficjalnie wiadomo, że były rozprowadzane przez jeden z zachodnich koncernów. Nasiona się nie rozmnażały, a ziemia - przez zanieczyszczenia i silną eksploatację - nie daje już obfitych plonów. Do tego dochodzą jeszcze uboczne skutki zbudowania tamy na Nilu w Asuanie. Osad, który kiedyś użyźniał ziemię w Dolinie Nilu i odbudowywał tereny w delcie rzeki teraz już tam nie dociera. W efekcie gleba jałowieje, a erozja niszczy tereny przy linii brzegowej.

Drobni plantatorzy większość - nawet 75 proc. - swych przychodów muszą inwestować w przygotowanie kolejnych upraw. A rosnące ceny żywności powodują, że coraz częściej tego, co zostało nie wystarcza, by zaopatrzyć się w jedzenie.

Odpowiedzialnością za swoją ciężką sytuację plantatorzy bawełny obarczają egipski rząd i sytuację na rynku światowym. Według nich, rząd niewiele robi, by wesprzeć farmerów w ich trudach.

Prawdą jest też, że małe, muszące się utrzymać o własnych siłach plantacje nie mają szans z gigantami np. ze Stanów Zjednoczonych. Podczas gdy koszta upraw wzrosły, ceny bawełny spadły. USA, największy eksporter bawełny na świecie dodatkowo subsydiuje swych plantatorów.

Brak nadziei
Teoretycznie Egipt ustalił prawo zakazujące pracy dzieci poniżej czternastego roku życia, ale przepisy nie są przestrzegane. Szacuje się, że w Egipcie nawet milion dzieci pracuje przy uprawie bawełny.

Firmy skupujące bawełnę nie zawsze się troszczą o to, by dostawcy byli pewni, tzn. nie wykorzystywali dzieci w procesie produkcji. Według organizacji pozarządowych zajmujących się ochroną praw dzieci, dostawcy nie bardzo się przejmują skąd pochodzi bawełna.

Pracujące na plantacjach dzieci nie mają marzeń typowych dla swoich rówieśników w krajach bogatszych. Dziewięciolatek, z którym rozmawiali dziennikarze "Observera" mówił, że chciałby jedynie, aby mu przysłać rękawiczki. - Wtedy byłbym szczęśliwy - powiedział.

Źródło: gazeta.pl