Nowelizacja prawa pracy: Rząd chce aby firmy mogły łatwiej zmienić warunki pracy

Rząd chce, aby pracodawcy mogli obniżać wynagrodzenia w zamian za skrócenie czasu pracy. Obniżanie czasu pracy oraz wynagrodzeń ma wymagać zgody przedstawicieli pracowników , co znaczy, że pracodawca nie będzie miał obowiązku uzyskać zgody pracownika. Ponieważ w wielu firmach przedstawiciel pracowników należy do rady działającej razem z pracodawcami, albo nawet powołanej przez pracodawców, pracownicy mogą nie mieć żadnego wpływu na decyzję.

Dyskusję nad tymi pomysłami prowadzi Komisja Trójstronna.

W praktyce wiele firm już teraz może w porozumieniu z pracownikami obniżać zarówno ich czas pracy, jak i pensje. Podstawą zawierania takich porozumień może być art. 231a k.p. który stanowi, że pracodawca, który nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub zatrudnia mniej niż 20 osób, może zawrzeć z pracownikami, gdy uzasadnia to jego sytuacja, porozumienie o stosowaniu mniej korzystnych warunków zatrudnienia niż wynikające z ich umów o pracę.

Zgodnie z art. 231a porozumienie z pracownikami może zostać zawarte tylko wtedy, gdy uzasadnia to sytuacja finansowa pracodawcy. Jeżeli w rządowym projekcie nowelizacji nie znajdzie się takie ograniczenie, to każdy pracodawca, nawet ten, którego działalność jest bardzo zyskowna, będzie mógł obniżać wymiar czasu pracy i płacę pracowników, jeśli przedstawiciel pracownika wyraża na to zgodę.

Zgodnie z art. 91 par. 1 k.p. firma może też zawrzeć porozumienie o zawieszeniu stosowania w całości lub w części przepisów prawa pracy, określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy (z wyjątkiem kodeksu pracy i aktów wykonawczych). Porozumienie takie zawiera pracodawca i reprezentująca pracowników organizacja związkowa lub przedstawicielstwo pracowników wyłonione w trybie przyjętym w danej firmie (jeśli nie działają w niej związki zawodowe). Zawieszenie stosowania przepisów pracy nie może trwać dłużej niż trzy lata.

Także na tej podstawie pracodawcy mogą za zgodą podwładnych lub za zgodą przedstawiciela podwładnych (np z rady pracowników) zawieszać obowiązywanie przepisów umów o pracę lub regulaminu wynagradzania.

Kodeks nie wskazuje, w jakiej formie powinno zostać zawarte takie porozumienie. Może być to zwykłe pisemne oświadczenie pracodawcy i przedstawicieli pracowników.