Wolin

Wsiewołod Michajłowicz Eichenbaum, bardziej znany pod pseudonimem „Wolin” (1882-1945) – rosyjski anarchista, i działacz rewolucyjny.

Historyk ruchu rewolucyjnego, publicysta; uczestnik Rewolucji 1905 rok, redaktor anarchosyndykalistycznego pisma ''Gołos Truda'', współzałożyciel anarchistycznej organizacji Nabat Ukarainie, odegrał istotną rolę w ruchu partyzanckim dowodzonym przez Nestora Machno wojny domowej w Rosji.

Wolin uczęszczał do gimnazjum w Woroneżu i zapisał się na uniwersytet w Sankt Petersburgu, na wydział prawa. Tam zainteresował się rewolucyjnymi ideami, a w 1904 r., porzucił studia i wstąpił do partii socjalistów-rewolucjonistów, oraz zaangażował się w działalność agitacyjną wśród robotników w stolicy.

9 stycznia 1905 r. Wolin wziął udział w wielkim marszu protestacyjnym pod Pałac Zimowy, ostrzelanym przez żołnierzy carskich, w wyniku czego zginęły setki ludzi. Brał również udział w formowaniu pierwszej Rady Sankt Petersburga, oraz w powstaniu kronsztadzkim 25 października 1905 r., po którym odsiedział krótki wyrok w twierdzy Pietropawłowskiej. W 1907 r. zostaje ponownie aresztowany przez Ochranę i wywieziony na Syberię, skąd udało mu się uciec i przedostać do Francji.

W Paryżu poznał zarówno francuskich jak i rosyjskich anarchistów. W 1911 r. przyłączył się do grupy rosyjskich anarchistów na emigracji. Na początku 1916 r. przybywa do Nowego Jorku gdzie redaguje pismo Gołos Truda

Po zwycięstwie Rewolucji Lutowej, Wolin wraca do Rosji wraz z personelem Gołosu Truda który staje się tygodnikiem przy Związku Propagandy Anarchosyndykalistycznej, który głosił rewolucyjny syndykalizm wśród robotników stolicy.

Wolin stał się jednym z czołowych anarchistycznych intelektualistów okresu rewolucji. Był popularnym mówcą na zjazdach, w fabrykach i w klubach, wzywającym do ustanowienia kontroli robotniczej nad produkcją, w miejsce zarówno kapitalizmu jak i związkowego reformizmu. Pod kierownictwem Wolina Gołos Truda stał się najbardziej wpływowym anarchosyndykalistycznym pismem w rewolucji rosyjskiej, z nakładem dwudziestu pięciu tysięcy egzemplarzy.

Pod koniec 1917 r. Wolin wszedł w spór z nowa bolszewicką administracją. Wolin pisał w Gołosie Truda: "Kiedy ich władza zostanie skonsolidowana i zalegalizowana, bolszewicy jako państwowi socjaliści, to jest ludzie, którzy wierzą w scentralizowane i autorytarne kierownictwo, zaczną kierować życiem kraju i ludzi.” Rady, dodawał, będą „narzędziami rządu centralnego”, a Rosja ujrzy powstanie „autorytarnego politycznego i państwowego aparatu, który zmiażdży opozycję żelazną pięścią. ‘Cała władza w ręce rad’ zmieni się w ‘Cała władza w ręce kierownictwa partii’”

W marcu 1918 r. Wolin ostro skrytykował traktat podpisany w Brześciu Litewskim. Dla anarchistów była to upokarzająca kapitulacja przed siłami reakcji, zdrada rewolucji. Wolin nazwał go "skandalicznym” aktem i wzywał do "nieugiętej wojny partyzanckiej” przeciwko Niemcom.

Latem 1918 r. zrezygnował z wydawania Gołosu Truda i wyjechał na Ukrainę. W Charkowie, staje się czołowym działaczem Konfederacji Nabat i wydawcą jej gazety. Odegrał również kluczową rolę na jej pierwszej konferencji, w Kursku w grudniu 1918 r., gdzie próbowano stworzyć deklarację zasad możliwych do zaakceptowania dla wszystkich szkół myśli anarchistycznej – indywidualistów, komunistów i syndykalistów. Ten nurt myśli anarchistycznej nazwany został "zjednoczonym anarchizmem".

Latem 1919 r., bolszewicy nasilili prześladowania anarchistów i zaczęli zamykać ich pisma i miejsca spotkań. Wolin wyruszył do Hulaj Pola i przyłączył się do armii Nestora Machno, któremu Konfederacja Nabat dostarczyła ideowego przewodnictwa. Wolin działał w Komisji Kulturalno–Edukacyjnej, wydając gazety ruchu, układając proklamacje i manifesty, oraz organizując mityngi i konferencje. Prowadził sekcję oświatową, przez sześć miesięcy uczestniczył w Radzie Wojenno-Rewolucyjnej Powstańczej Armii Ukrainy (machnowców).

14 stycznia 1920 r., zostaje aresztowany i przekazany w ręce Czeka. Siedem miesięcy później, w ramach ugody między Armią Czerwoną i Armia Powstańczą Machno, zostaje zwolniony z więzienia. Ponownie podejmuje redakcję Nabatu, rozpoczyna przygotowania do Wszechrosyjskiego Zjazdu Anarchistów, który miał się odbyć pod koniec roku 1921. Jednak w drugiej połowie listopada Trocki zrywa porozumienie i atakuje główną siedzibę armii Machno. Czeka aresztuje członków Konfederacji Nabat zgromadzonych w Charkowie. Aresztowany Wolin przebywał w więzieniu ponad rok. W styczniu 1922 r. po jedenastodniowym strajku głodowym więźniów-anarchistów, zostaje zwolniony rozkazem Lenina pod warunkiem natychmiastowego wyjazdu za granicę. Wolin wyjeżdża do Niemiec. W Berlinie przebywał około 2 lat, redagował tam pismo "zjednoczonego anarchizmu" Anarchiczeskij Wiestnik. Razem z Aleksandrem Berkmanem zajmuje się pomocą dla uwięzionych lub pozostających na wygnaniu towarzyszy.

W 1922 r. publikuje niewielką, ale ważną pracę Gonienija na anarchizm w Sowietskoj Rossiji, opublikowaną również po francusku i niemiecku, która przynosi światu pierwsze udokumentowane informacje o bolszewickich prześladowaniach anarchistów. Napisał także cenną przedmowę do historii machnowszczyzny Piotra Arszynowa, oraz pomógł przetłumaczyć ją na niemiecki.

W 1924 r. Wolin został zaproszony przez Sebastiana Faure do Paryża gdzie współpracuje z nim nad Encyclopedie Anarchiste.

W 1926 r. po opublikowaniu Platformy organizacyjnej wolnościowego komunizmu przez Arszynowa, Machno i innych, wzywającej do ustanowienia Powszechnego Związku Anarchistów, staje się jej zdecydowanym przeciwnikiem. Wraz z grupą towarzyszy publikuje ostrą replikę skierowaną do Arszynowa, argumentując, że Platforma, ze swoimi apelami o stworzenie komitetu centralnego, jest sprzeczna u podstaw z anarchistycznymi zasadami lokalnej inicjatywy i że jest ona odbiciem „partyjnego ducha” autorów.

Pod koniec lat dwudziestych i w latach trzydziestych Wolin kontynuował demaskowanie sowieckiej dyktatury, nazywając bolszewizm "czerwonym faszyzmem” i przyrównując Stalina do Hitlera i Mussoliniego.

Po wybuchu wojny domowej w Hiszpanii w 1936 r. Wolin zgodził się, na prośbę Krajowej Konfederacji Pracy (CNT), wydawać w Paryżu jej pismo L’Espagne Anti-Fasciste. Zrezygnował jednak wkrótce, kiedy CNT poparła Front Ludowy i rząd.

Wolin wniósł swój wkład w wiele innych anarchistycznych wydawnictw, m.in. pism Le Libertaire i La Revue Anarchiste w Paryżu, Die Internationale w Berlinie oraz Man!, Dieło Truda i Fraye Arbeter Shtime w Stanach Zjednoczonych. Opublikował również tom poezji, zadedykowany pamięci Kropotkina zmarłego w 1921 r., oraz zaczął prace nad swoją monumentalną historią Rewolucji Rosyjskiej. Efektem tych prac była książka Nieznana rewolucja, opublikowana przez przyjaciół Wolina w Paryżu w 1947 r. W ocenie Wolina "Rewolucja Rosyjska była eksplozją masowego niezadowolenia, ale także masowej, twórczej, fundamentalnej, spontanicznej, niepolitycznej, prawdziwie społecznej rewolucji, takiej jaką przewidywał Bakunin pół wieku wcześniej".

Po inwazji nazistów i utworzeniu rządu Vichy, sytuacja Wolina znacznie się pogorszyła. Prześladowany przez władze zarówno jako anarchista, jak i jako Żyd, Wolin zdołał jednak przeżyć. Kiedy wojna się skończyła, wrócił do Paryża, gdzie zapadł na ciężką gruźlicę. Zmarł 18 września 1945 roku.

Biogram za: Przegląd Anarchistyczny

https://cia.media.pl/wolin_nieznana_rewolucja https://cia.media.pl/machnowszczyzna