Ruch machnowski na Ukrainie
wiatrak, Śro, 2013-12-11 23:39
Podstawą koncepcji politycznej ruchu rewolucyjnego skupionego wokół Machno był anarchokomunizm.
Jednak zdaniem ukraińskiego historyka Jarosława Hrycaka był on zdecydowanie odmienny od idei głoszonych w tym samym okresie przez anarchistów rosyjskich. Zdaniem wymienionego badacza ważną inspiracją dla działalności machnowców była Kozaczyzna, zaś ruch ten w miarę swojego rozwoju w coraz większym stopniu łączył elementy anarchistyczne, równościowe, z narodowymi-ukraińskimi.
Zwrócić trzeba jednak uwagę na fakt, iż Machno był rosyjsko-języczny, a nie ukraińsko-języczny i zupełnie nie po drodze było mu z polityką Semena Petlury, który dążył do utworzenia niepodległego państwa ukraińskiego. Machno i jego stronnicy stworzyli Rewolucyjną Powstańczą Armię Ukrainy zwaną również Czarną Gwardią. Stronnictwo to prowadziło walkę z Denikinem, bolszewikami i antysemitami. Na terenach kontrolowanych przez Czarną Gwardię dążono do likwidacji kapitalizmu i tworzenie systemu komun i rad chłopskich. Dokonywano kolektywizacji.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Kluczowe artykuły
- Rewolucja Ukraińska 1917-21
- Anarchiści w Rewolucji 1917
- Wolin: Nieznana Rewolucja
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Piotr Arszinow: Machnowczyzna i anarchizm
Anarchizm składa się z dwóch światów – świata filozofii, idei oraz świata czynów, praktycznych działań. Znajdują się one ze sobą w ścisłym związku. Walczącą klasę robotniczą przyciąga głównie konkretna, praktyczna strona anarchizmu. Podstawą praktycznego anarchizmu jest zasada rewolucyjnej inicjatywy robotników i ich samooswobodzenia. Stąd wynikają same z siebie zasada bezpaństwowości i samorządności robotników w nowym społeczeństwie. Do tej pory w historii walki proletariatu nie było przykładu masowego ruchu anarchistycznego w jego zasadniczym rodzaju. Wszystkie istniejące do tej pory ruchy robotników i chłopów znajdowały się w ramach ustroju kapitalistycznego i miały taki lub inny odcień anarchizmu. I jest to w pełni zrozumiałe. Czytaj dalej
Jak bolszewicy z Czarną Gwardią walczyli
Wielu z rosyjskich anarchistów było całkowicie przeciwnych instytucjonalizacji Czerwonej Gwardii - bojowych jednostek, utworzonych przez pracowników fabryk podczas Lutowej i Październikowej Rewolucji. Rex A. Wade w swojej książce o Czerwonej Gwardii wskazuje na znaczny udział anarchistów w szeregach tej struktury, oraz ich wpływ na działania Czerwonej Gwardii w początkowej fazie rewolucji. Stosunki między anarchistami a bolszewikami zaczęły pogarszać się po Rewolucji Październikowej, a anarchistyczni delegaci na 2. Kongres Rad w grudniu 1917 r. zarzucili Leninowi i jego partii „czerwony militaryzm”, zaś moc komisarzy partyjnych skupiała się jedynie na sile ich uzbrojenia. Czytaj dalej
Nestor Machno: W 10. rocznicę rewolucyjnego powstania na Ukrainie - machnowszczyzny
Jak wiadomo, czarna bolszewicka zdrada idei Rewolucji Październikowej doprowadziła do tego, że partia bolszewicka i jej ogólnokrajowe „proletariacko-rewolucyjne” władze zawarły traktat pokojowy z niemieckim cesarzem Wilhelmem II i austriackim cesarzem Karolem, a potem do jeszcze bardziej pożałowania godnej wewnętrznej walki zbrojnej przeciwko najpierw anarchizmowi, a później lewicy socjalistów-rewolucjonistów i socjalizmowi w ogóle. Czytaj dalej
Oskarżenie machnowszczyzny o antysemityzm
Zamachowiec w swoim procesie oskarżał zarówno Petlurę jak i Machno o masowe rzezie i pogromy Żydów na Ukrainie. Machno był całą sprawą oburzony i napisał list protestacyjny, który miał być podczas jednej z rozpraw odczytany. Nie został jednak wzięty pod uwagę. Proces Szwarcbarda wpływał negatywnie na wizerunek Machno. Kwestia pogromów była poruszana w wielu kręgach lewicowych, żydowskich i anarchistycznych. Wśród oskarżycieli znajdowali się Marien Choisie, Bernard Lecache (założyciel Międzynarodowej Ligi Przeciw Antysemityzmowi) i były oficer Wojska Polskiego, Solar.
Czytaj dalej
Maria Nikiforowna – władczyni stepu
Historia Ukrainy lat 1917–1919 jest bardzo dramatyczna. To okres, któremu badacze wciąż poświęcają wiele uwagi ze względu na różnorodność i mnogość wydarzeń. Czas ten był ciężki dla całego narodu ukraińskiego, również dla kobiet. Jednakże jedna z nich się zbuntowała. Rzuciła wyzwanie mężczyznom i odważnie rozpoczęła walkę o to, w co wierzyła. Początek historii o Marusi Nikiforownie, kobiecie niezależnej i walczącej o własne przekonania łączy się z momentem rozkwitu ukraińskiego anarchizmu...
Czytaj dalej
