Wywiad z rektorem UJ i odpowiedź IPPS
Czytelnik CIA, Pią, 2007-11-30 14:37
Publicystyka
Rektorzy: studia płatne dla wszystkich
IPPS: studia darmowe dla wszystkich
Joanna Jałowiec: Skąd pomysł wprowadzenia odpłatności za studia dla wszystkich studentów?
Prof. Karol Musioł, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego i wiceprzewodniczący Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich: - Konkurencja ze strony zagranicznych szkół wyższych jest faktem. Jeśli chcemy mieć konkurencyjne uczelnie, najlepszych wykładowców, nowocześnie wyposażone laboratoria, konieczne jest wsparcie szkolnictwa wyższego. Teraz jest tak, że uczelnie stale muszą myśleć o tym, jak na siebie zarobić. Na pozyskiwanie fachowców czy nowoczesną bazę naukową już nas nie stać. Dlatego konieczna jest zmiana myślenia o sposobie finansowania uczelni. Nasza propozycja to studia płatne dla wszystkich, dotacje ze strony budżetu państwa i szeroki program stypendialny dla najbiedniejszych.
IPPS: Zgadzamy się z propozycją szerokiego programu stypendialnego dla studentów - już w obecnym systemie wiele osób nie może sobie pozwolić na studiowanie. Nasza propozycja to darmowe studia dla wszystkich i większe dotacje z budżetu państwa. W porównaniu z zagranicznymi uczelniami polskie reprezentują bardzo wysoki poziom (co nie można powiedzieć o większości szkół wyższych np. w Wielkiej Brytanii).
Czy KRASP chce przeforsować pomysł płatnych studiów w nowelizacji ustawy o szkolnictwie wyższym?
- Nie, chodzi o wywołanie dyskusji, w którą chcemy włączyć polityków, parlamentarzystów, studentów, doktorantów i opinię publiczną. Ta dyskusja jest konieczna, bo w tej chwili mamy do czynienia z systemem schizofrenicznym. Prawo gwarantuje wszystkim bezpłatną edukację, a tymczasem studenci dzielą się na tych, którzy korzystają z darmowych studiów, i na tych, którzy za nie płacą.
IPPS: Czy sytuacja w której osoba spóźnia się na autobus i zamawia taksówkę i płaci aby dojechać na miejsce jest schizofreniczna? Analogicznie jest ze studiami: Osoby które najlepiej zdają maturę idą na studia dzienne - ci którym gorzej się powiodło mogą iść na studia wieczorowe lub zaoczne i też zdobyć wykształcenie.
Ile musiałby płacić student?
- Jesteśmy na zbyt wczesnym etapie, by mówić o szczegółowych rozwiązaniach. Z pewnością student współfinansowałby, a nie finansował naukę. O pełnym pokryciu kosztów nie ma mowy, bo na to niewielu byłoby stać, dlatego trzeba je proporcjonalnie rozłożyć. Kwestią do rozstrzygnięcia jest natomiast, jaka byłaby to proporcja.
IPPS: Już dziś wielu nie stać na kształcenie się na "darmowych" studiach (koszty wynajęcia mieszkania, podręczniki, bilety itp.) - po wprowadzeniu opłat to rozwarstwienie się tylko powiększy.
A co z najbiedniejszymi? Studia oprócz czesnego generują przecież inne koszty: wyżywienia, mieszkania. Już teraz dla wielu osób to bariera nie do pokonania.
- Chodzi właśnie o to, by dostęp do wyższej edukacji był dostępny dla wszystkich - także, tych, którzy dziś z powodów finansowych są poza systemem. Powszechna współodpłatność to wyrównywanie szans, a nie pogłębianie różnic. Dla tych, którzy potrzebują pomocy materialnej, dostępne byłyby tanie kredyty gwarantowane przez państwo i stypendia w szerszym niż dotychczas zakresie.
IPPS: Po pierwsze: mówimy o opłatach za studia, nie ma co tego ubierać w ładne neologizmy jak np. współodpłatność. Po drugie: wyrównywanie szans nie polega na dzieleniu ludzi na tych których stać na studia i tych którzy nie mogą sobie na to pozwolić. W propozycji prof. Musioła zawarta jest sprzeczność: jak wprowadzenie opłat za studia ma wyrównywać szanse? Nie nazywajmy więc szamba perfumerią! Po trzecie: stypendia w szerszym zakresie są potrzebne już w obecnym systemie, ponieważ wiele osób nie może sobie pozwolić na studiowanie. Prof. Musioł sprzeciwia się sytuacji w której jedni płaca za studia a drudzy korzystają z darmowych. A kto jak nie inni studenci będą opłacali stypendia dla biedniejszych? Propozycja opłat za studia nie rozwiązuje więc problemu który tak trapi rektora UJ. Rektorom chodzi o wprowadzenie opłat za studia w zamian za złudne obietnice większych stypendiów - nie dajmy się oszukać! Walczmy już dziś!
