Węgierski faszyzm i nacjonalizm

Krótka synteza dotycząca rozwoju politycznego nacjonalistycznej prawicy na Węgrzech z wyłączeniem struktur i działalności Jobbiku.

Węgierski nacjonalizm rozwinął się podobnie jak w innych krajach byłego bloku wschodniego w latach 90-tych. Ruchy nacjonalistyczne odwołują się do dwóch kwestii jeśli chodzi o resentymenty narodowościowe: tysiącletnia kultura Madziarów oraz Traktat z Trianon z 1920 roku.

Ta druga kwestia to pozbawienie państwa węgierskiego 70% jego terytoriów po II Wojnie Światowej. Źródłem tego Traktatu był terytorialny rewizjonizm Węgier oraz zawarcia sojuszy z III Rzeszą i innymi państwami faszystowskimi. Tendencje rewizjonistyczne powróciły po upadku reżimu Węgierskiej Republiki Ludowej.

W kraju zawsze żyło wiele mniejszości etnicznych. Znaczne miejsce zajmuje mniejszość romska. Jej liczba na pewno wynosi ponad 200 000 mieszkańców. W rzeczywistości może być dużo większa. Polityka rządu Węgierskiej Republiki Ludowej zawsze dyskryminowała tę mniejszość. Romowie nie byli traktowani jako grupa etniczna tylko jako patologia społeczeństwa. Taką politykę prowadziły również następne rządy.

Było przyznanie prawa do używania języka, państwowej edukacji i tworzenia samorządów. Jednak prawo nie szło w parze z równością. Policja często nie reagowała na przestępstwa, których ofiarami byli Romowie, za to wykazywała się nadgorliwością w sytuacji gdy podejrzanym o popełnienie przestępstwa był Rom. Podobnie jak w Polsce znaczna liczba dzieci pochodzenia romskiego kierowana jest do szkół specjalnych zamiast do normalnych. Tworzy się segregację rasową w szkołach.

Partyjniactwo

Prawica doszła do władzy wraz z upadkiem władzy „komunistycznej”. Weszła pod postacią Węgierskiego Forum Demokratycznego, które stworzyło koalicję z Niezależną Partią Drobnych Posiadaczy. Wewnątrz WFD istniało kilka frakcji: liberalna, chadecka i narodowa. Lider partii, József Antall starał się ponoć eliminować ekstremizny. Jednak jego zastępca Istvan Csurka nawoływał publicznie do stworzenia węgierskiej „Lebensraum”, a o wszelkie problemy kraju oskarżał „spisek żydowski”.

Doszło w partii do rozłamu po którym antysemita Csurka stworzył Węgierską Partię Sprawiedliwości i Życia. Ze względu na faszyzujące poglądy ugrupowania, WFD odcinało się od niego. Z czasem stronnictwo Csurki weszło w koalicję z Jobbikiem. Koalicjant pierwszego rządu również przesiąknięty był skrajnymi antysemitami. Partia przeprowadziła jednak w swoich szeregach czystkę i pozbyła się liderów radykalniejszego skrzydła.

Bojówki i Strzałokrzyżowcy

Oprócz organizacji partyjnych o tendencjach nacjonalistycznych od lat 90-tych na Węgrzech rozwijały się również grupy stricte bojówkarskie. Szentkorona Tdrsulat była grupą nie dążącą do stworzenia partii politycznej. Był to zwykły nazi-skinowski gang wydający pismo. Węgierski Sojusz Narodowy (Magyar Nemzeti Szovetseg) była partią powstałą w opozycji do władz Węgierskiej Republiki Ludowej. Jej liderem był dyrektor teatru Laszlo Rhomhanyi. Jego kariera załamała się po aferze związanej z zarzutem torturowania i zamordowania bezdomnego za co on i jego czterej współpracownicy zostali aresztowani. Niezależny Nacjonalistyczny Front Młodych to w przeciwieństwie do dwóch poprzednich organizacja masowa, zrzesza około 2000 członków. W teorii jest organizacją edukacyjną w rzeczywistości zrzeszeniem nazi-skinów. Działa m.in. w małych miejscowościach. Dąży do usunięcia Żydów i komunistów z przestrzeni publicznej. W dużym uproszczeniu można ich nazwać węgierskim odpowiednikiem Młodzieży Wszechpolskiej.

Pierwszym ugrupowaniem nawiązującym całkowicie do idei Strzałokrzyżowców był Węgierski Front Narodowy (znany też jako Węgierska Narodowo Socjalistyczna Grupa Akcji) powstały w 1992 roku. Jej założyciele Istvan Gyrokos i Albert Szabo miewali problemy z rejestrowaniem legalnych organizacji. W końcu udało im się założyć Węgierskie Ludowe Stowarzyszenie Opieki podczas którego spotkań śpiewano hymn Strzałokrzyżowców i mówiono o uzasadnionym działaniu węgierskich nazistów podczas II wojny światowej. Organizowali marsze na cześć Szalasiego, które były kontrą do obchodów rewolucji 1956 (dziś nawiązujący do tych samych tradycji Jobbik zawłaszcza dziedzictwo rewolucji).

Neonaziści używali symboliki III Rzeszy, salutowali „Heil Hitler” oraz śpiewali pieśni Strzałokrzyżowców. Liderzy partii byli non-stop oskarżani o rasizm, ale uniewinniano ich ze względu na konstytucyjną wolność wypowiedzi. Uniewninniano również grupy nazi-skinów powiązane z zamachem na parlament w 1993 roku.
Albert Szabo głoszący, iż Węgry znajdują się pod władzą amerykańskich imperialistów i syjonistów oskarżany był również za nawoływanie do wywiezienia Żydów do Izraela w rocznicę rewolucji 1956 oraz zniszczenie symbolu NATO i gwiazdy Dawida.

Do tej samej tradycji nawiązuje również powstały w 2002 roku Jobbik będący obecnie trzecią siłą w parlamencie węgierskim.

Węzeł kontakowy skrajnej prawicy Europy

Prawdopodobnie największą rolę w ultraprawicowym spektaklu poza Jobbikiem i jego bojówkami Straży Węgierskiej odgrywa Ruch 64 Komitaty. Jest to organizacja przypominająca trochę radykalną młodzieżówkę. Głoszą zjednoczenie wszystkich Węgrów w wielkim państwie oraz rewizję traktatu w Trianon. Organizuje obozy paramilitarne oraz największy w Europie festiwal nacjonalistyczny Magyar Sziget.

Magyar Sziget jest festiwalem bardzo otwartym dla wszystkich białych nacjonalistów. Konwencja festiwalu i jego oferta polityczna, szeroka gama zaproszonych gości oraz dobór zespołów muzycznych, mają na celu przyciągnąć zarówno środowiska nacjonalistyczne, neofaszystowskie, nazistowskie jak i wszelkie ruchy rasistowskie. Przedstawiciele najróżniejszych organizacji skrajnie prawicowych, od tych zajmujących się sianiem ksenofobicznego zamętu w parlamentach, przez tych od szerzenia ulicznego terroru, aż po paramilitarne rasistowskie organizacje używają tego festiwalu jako okazji do nawiązywania kontaktów.

Działacze zbrojonych rasistowskich grup jak Combat 18 czy „Betyarsereg” dyskutują przy węgierskim winie wspólne strategie z liderami nacjonalistycznych ugrupowań z całego kontynentu. Koncerty dają tam znani na całym świecie prawicowi wykonawcy jak Saga czy Hannes Ostendorf, niemiecki muzyk odpowiedzialny za podpalenie domu dla uchodźców w Berlinie. Stałymi gośćmi Magyar Sziget są działacze Młodzieży Wszechpolskiej.
Lider tego ruchu to jednocześnie ważny członek Jobbiku.

Podsumowanie

Ruch nacjonalistyczny będący spadkiem po władzy ludowej stworzył sobie zaplecze polityczne, które zbudowało swoją potęgę na resentymentach oraz trudnej sytuacji gospodarczej w post-stalinowskim państwie.

Ugrupowania polityczne o orientacji skrajnie prawicowej albo zjednoczyły się z dążącym do zdobycia stołków w parlamencie i gotowym do wielu ustępstw Jobbikiem albo zostały zmarginalizowane.

Dziś ruch nacjonalistyczny mimo, iż nadal nie sprawuje pełnej władzy w państwie de facto rządzi gdyż wszelkie akcje ksenofobiczne mają legitymizację władzy. Jednocześnie ruch ten wywiera wpływ na rząd Orbana, który radykalizuje się.

Konsekwencjami są coraz ostrzejsze restrykcje dla osób wykluczonych społecznie.

W oparciu o radykalną frakcję parlamentarnej prawicy, gangsterkę, ekstremistów mających problemy z legalnością (ONR) buduje się obecnie Ruch Narodowy w Polsce.

Węgierscy faszyści są dla Ruchu Narodowego nauczycielami.

Wszelka dyskusja w kwestii pokonania Ruchu Narodowego musi wiązać się ze znalezieniem jego słabych punktów - czegoś czego nie ma Jobbik. Nie możemy dopuścić do sytuacji jaka ma miejsce na Węgrzech i w Grecji.

Jacob Burns

https://cia.media.pl/skad_bierze_sie_wegierski_neofaszyzm https://cia.media.pl/odrodzenie_faszyzmu_na_wegrzech https://cia.media.pl/wegierscy_strzalokrzyzowcy https://cia.media.pl/brunatny_swit