Poznań: spotkanie „Strajk to jedyny rozsądny dialog z pracodawcą?"
Inicjatywa Pracownicza zaprasza na otwarte spotkanie
15 marca 2013 r., godz. 18
Poznań, Księgarnia „Zemsta”, ul. Fredry 5
Ustawa o rozwiązywaniu sporów zbiorowych, która reguluje zasady prowadzenia legalnej akcji strajkowej w Polsce została uchwalona w 1991 r. W latach 80. „prawo do strajku”, czyli możliwość dochodzenia korzystniejszych warunków pracy poprzez kolektywne wstrzymanie się od pracy, było jednym z sztandarowych żądań ruchu solidarnościowego. Tymczasem w ostatnich latach prawo to jest ograniczane: pracodawcy zwalniają prowadzących strajk i próbują udowadniać, że związki nie dopełniły kolejnych wymogów ustawy (np. rozbicie strajku w fabryce Chung-Hong pod Wrocławiem), lub stawiają przed pracownikami ograniczenia formalno-prawne (np. pracownicom poznańskich żłobków sugeruje się, że nie mogą strajkować, bo są pracownikami samorządu). Czy utraciliśmy zdobycz walk społecznych z lat 80.?
Ustawa jest skomplikowana i wymaga od pracowników przejście przez sporo etapów (rokowania, mediacje, referendum), zanim będą mogli podjąć legalną akcję strajkową. Jest to czasochłonne, wymaga wiedzy prawnej i wyłonienia reprezentantów, którzy będą gotowi negocjować z zarządem. Bywa, że pracownicy – o ile w ogóle się nie zniechęcą czy nie przestraszą – w akcie protestu decydują się na inne formy oporu: biorą urlopy na żądanie, protestują przed zakładami pracy, oddają honorowo krew czy spowalniają produkcję. Czy w takiej sytuacji walka o prawo do strajku jest najważniejszym wyzwaniem przed ruchem pracowniczym?
Czy syndykalistyczny slogan „Strajk to jedyny rozsądny dialog z pracodawcą” wskazuje nam na najbardziej dziś skuteczny sposób wzmacniania siły pracowników? Jeśli tak, to jaki strajk – legalny, dziki, włoski, polityczny, generalny, okupacyjny? Jeśli nie – to z czego to wynika? Czy strajk jest skuteczny w czasach kryzysu? Czy strajk to dobra oferta dla wszystkich?
W tym samym czasie, gdy w Hiszpanii czy Grecji odbywają się milionowe strajki, w Polsce strajk jako forma protestu jest mało popularna. Dlaczego nie korzystamy z prawa do strajku? Czy tylko dlatego, że wiele osób nie może wziąć udziału w strajku, gdyż pozostają poza formalnym stosunkiem zatrudnienia lub na śmieciowych umowach, a za udział w strajku grozi im natychmiastowe zwolnienie? Czy może dlatego, że arena walki przesunęła się z miejsc pracy na konflikty lokatorskie czy miejskie? A może dlatego, że wyizolowane strajki, jakie czasem wybuchają w Polsce, toczące się w jednym miejscu pracy i prowadzone są przez niewielką część załogi, są skazane na porażkę i represje, co wcale nie wzmacnia i tak słabego ruchu pracowniczego?
Podczas spotkania przeanalizujemy min. na podstawie doświadczeń zdobytych podczas konfliktów w Chung Hong Electronics Poland oraz w poznańskich żłobkach zmiany, jakie zaszły od czasu zalegalizowania prawa do strajku. Przedyskutujemy przykłady konkretnych konfliktów pracowniczych w Polsce, jak też uregulowanie prawne kwestii strajków za granicą. Celem spotkania jest wymiana doświadczeń i przeprowadzenie dyskusji strategicznej, która pomoże rozwinąć kampanię na temat prawa do strajku i jego ograniczeń w Polsce.
Inicjatywa Pracownicza planuje przygotowanie broszury na temat obowiązujących przepisów z zakresu rozwiązywania sporów zbiorowych, możliwości i ograniczeń podejmowania akcji strajkowych w Polsce. Spotkanie towarzyszy Zjazdowi Delegatów i Delegatek OZZ „Inicjatywa Pracownicza”.
Miejsce: Księgarnia "Zemsta", ul. Fredry 5, Poznań